8.10.2020: Z głębokim żalem zawiadamiamy, że 8 października 2020 zmarł nasz kolega i przyjaciel, Profesor dr hab. Marek Szydłowski.
Profesor Marek Szydłowski, wieloletni pracownik Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, był członkiem Polskiego Towarzystwa Relatywistycznego od momentu jego powstania. Był też Członkiem Komisji Układów Złożonych Polskiej Akademii Umiejętności oraz Centrum Badawczego Układów Złożonych im. Marka Kaca w Uniwersytecie Jagiellońskim. Urodził się 1952 roku w Tarnowie, studiował filozofię w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie poznał ks. Prof. Michała Hellera – późniejszego promotora jego doktoratu. Był to początek owocnej długoletniej współpracy i przyjaźni obu uczonych. W roku 1982 uzyskał na KUL doktorat broniąc pracę pt: „Problem ensemble’a wszechświatów w kosmologii relatywistycznej”. Był to początek zastosowań teorii układów dynamicznych w kosmologii, co później stanowiło ważny wątek jego pracy badawczej. Układy dynamiczne stały się istotnym narzędziem, w którego stosowaniu w kosmologii i poza nią Marek Szydłowski stał się specjalistą rozpoznawalnym w światowym środowisku naukowym. Po doktoracie odbył roczny staż w University of Maryland w grupie Charlesa Misnera – ikony klasycznej teorii względności. Po powrocie został zatrudniony w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie pracował do końca życia. Naukowo zajmował się dynamiką jednorodnych modeli kosmologicznych (włączając w to modele wielowymiarowe) oraz oceną na ile typowe są w tej klasie pewne zachowania dynamiczne (np. faza inflacji). Kolejny kierunek badań Marka Szydłowskiego stanowiły próby niezmienniczego opisu chaosu deterministycznego w ramach ogólnej teorii względności, a szczególności w kosmologicznym modelu Bianchi IX. Sformułował i rozwijał ze swymi współpracownikami oryginalne podejście pozwalające na sprowadzenie dynamiki modeli kosmologicznych do potoku geodezyjnego na pewnej rozmaitości oraz badanie czułości trajektorii ze względu na warunki początkowe poprzez badanie krzywizny tej rozmaitości. Tuż po opublikowaniu pierwszych prac ogłaszających odkrycie przyspieszającej ekspansji Wszechświata, Marek Szydłowski natychmiast docenił ich wartość – mimo początkowego sceptycyzmu dużej części środowiska. Rozpoczyna to kolejny, płodny okres jego aktywności naukowej, obfitujący w liczne, zauważone przez społeczność międzynarodową, wyniki z zakresu poszukiwania fizycznego mechanizmu przyspieszającej ekspansji, włączając różne formy modyfikacji grawitacji, formułowaniu stosownych modeli oraz ich testowaniu na aktualnym materiale obserwacyjnym. Marek Szydłowski był człowiekiem o dużej wrażliwości, głębokiej wiedzy i niezwykle szerokich horyzontach naukowych. Oprócz kosmologii, publikował liczne prace filozoficzne oraz z zakresu naukometrii i ekonomii. W makroekonomii interesowało modelowanie cykli koniunkturalnych, w szczególności czasochłonność realizacji inwestycji kapitałowych jako przyczyna cyklicznych zjawisk w gospodarce. Pozostawił w smutku pogrążone – żonę Mariolę oraz córki: Annę i Katarzynę. Dla tych, którzy go znali osobiście był źródłem inspiracji, wzorem kreatywności, energii, witalności i licznych talentów. Jego osobowość przyciągała i zjednywała mu wielu młodych współpracowników. W sercach przyjaciół Marka, na zawsze zostanie pustka, którą wypełniać będą wspomnienia chwil spędzonych na dyskusjach z Markiem, jego serdeczności i wsparcia, na które zawsze mogliśmy liczyć.
