14.04.2022: Z wielkim żalem dowiedzieliśmy się, że dnia 14 kwietnia 2022 roku w wieku 75 lat niespodziewanie zmarł Wojciech Kopczyński, profesor Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, członek Nowojorskiej Akademii Nauk, członek współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Relatywistycznego.
Wojciech Kopczyński ukończył studia magisterskie na Wydziale Fizyki UW w 1969 roku. W tym samym roku i na tym samym wydziale został zatrudniony w Katedrze Teorii Względności i Grawitacji, z którą pozostał związany przez całe życie. Prowadził pionierskie badania geometrii czasoprzestrzeni w obecności materii o niezerowym spinie. Jest autorem sławnego odkrycia, mówiącego, że według teorii Einsteina-Cartana spin i torsja mogą wygładzić początkową osobliwość czasoprzestrzeni. Był pionierem i wybitnym specjalistą teorii czasoprzestrzeni wyżej wymiarowanych oraz geometrii teleparalelnych. Na doskonałych wykładach Wojciecha Kopczyńskiego wykształciły się pokolenia fizyków. Wspólnie z Andrzejem Trautmanem napisał książkę „Czasoprzestrzeń i grawitacja” (PWN 1981). Naszego wybitnego Kolegę i Nauczyciela pożegnamy 5go maja, o godzinie 13:30 na Cmentarzu Północnym na Wólce Węglowej Węglowa (Dom Przedpogrzebowy).
Wojciech Kopczyński urodził się 12 grudnia 1946 roku w Toruniu w rodzinie nauczycielskiej. Nauki szkolne pobierał w Warszawie; maturę zdał w Liceum Ogólnokształcącym nr 1 na Żoliborzu w roku 1964. Tytuł magistra fizyki uzyskał na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego w roku 1969 pisząc pracę zatytułowaną „Geometria konforemna czasoprzestrzeni w ujęciu R. Penrose’a”. W tym samym roku został zatrudniony na stanowisku asystenta w Instytucie Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego, z którym związał całe swoje zawodowe życie.
W roku 1973 Wojciech Kopczyński obronił pracę doktorską pt. „Wpływ skręcenia czasoprzestrzeni na strukturę modeli Wszechświata”. Za dysertację doktorską otrzymał nagrodę Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Promotorem zarówno pracy doktorskiej jak i magisterskiej był prof. Andrzej Trautman. Po uzyskaniu stopnia doktora Wojciech Kopczyński udał się na 8-miesięczny staż do Paryża, gdzie pracował pod opieką prof. André Lichnerowicza z College de France i prof. Yvonne Choquet-Bruhat z Université Paris VI. W tym okresie kontynuował rozpoczęte pracą doktorską badania nad teorią Einsteina-Cartana. W roku 1976 dr Kopczyński odbył 3-miesięczny staż w Stanach Zjednoczonych na następujących uniwersytetach: Princeton, Pittsburgh, Syracuse, Austin, California Institute of Technology, oraz Chicago. W latach 1979-81 dr Kopczyński realizował gościnny projekt badawczy na uniwersytecie w Kolonii, w ramach stypendium Humboldta. Tematem projektu były teorie grawitacji z teleparallelizmem, a nadzór naukowy sprawował prof. Friedrich W. Hehl.
Po powrocie do Warszawy dr Kopczyński zajął się dynamiką lagranżowską cząstek i płynów ze spinem oraz teoriami Kaluzy-Kleina. Nawiązał też kontakt z redakcją Encyklopedii PWN, aby stać się jej stałym współpracownikiem. W roku 1988 dr Kopczyński obronił przed radą Wydziału Fizyki pracę habilitacyjną zatytułowaną „Dynamika geometrii i płynów. Zasady wariacyjne i model kosmologiczny”. Badania nad tym tematem kontynuowali jego uczniowie: Piotr Chmielowski, Roman Maszczyk, Michał Safczuk oraz Ewa Czuchry. W tym czasie Wojciech Kopczyński rozpoczął badania nad grawitacyjnymi teoriami cechowania we współpracy z F. W. Hehlem, D. McCrea i E. Mielke. W roku 1989 dr hab. Kopczyński uzyskał stanowisko docenta, a od 1 stycznia 1991 został profesorem nadzwyczajnym UW. W 1994 roku prof. Kopczyński został przyjęty w poczet członków Nowojorskiej Akademii Nauk.
Wpo drugiej połowie lat 90 prof. Kopczyński kilkakrotnie przebywał jako profesor wizytujący w Międzynarodowej Szkole Badań Zaawansowanych (SISSA) w Trieście oraz jako członek stowarzyszony w Międzynarodowym Instytucie Imienia Erwina Schrödingera (ESI) w Wiedniu. W obu tych miejscach prowadził badania nad algebraicznym podejściem do spinorów w tym nad pojęciem indeksu rzeczywistego spinorów prostych. Drugim tematem jego badań nad spinorami była klasyfikacja przestrzeni spinorów algebraicznych zawartych w algebrze Clifforda. Do czysto geometrycznego nurtu badań profesora Kopczyńskiego należały rozmaitości sasakianowskie, którymi zajmował się wspólnie z M. Godlińskim i P. Nurowskim.
Niezwykły spokój, mądrość i rozwaga emanowały zawsze z postaci Wojtka. Nikt, kto z nim rozmawiał, nie zapomni, jak w prosty, geometryczny sposób potrafił wyjaśniać trudne i zawiłe problemy ogólnej teorii względności.
